| با انواع کتاب های الکترونیکی آشنا شوید. |
کتابهاي الکترونيکي، با توجه به ويژگيها، امکانات، و کاربردهايشان به گروههاي زير تقسيم مي‌شوند:
کتابهاي الکترونيکي فقط متن ـ در اين دسته، کتابهاي الکترونيکي فقط شامل اطلاعات متني هستند و هيچ‌گونه تصوير، نمودار و جز آن را شامل نمي‌شوند.
کتابهاي الکترونيکي داراي تصاوير اسکن شده ـ در کنار اطلاعات متني، تعدادي تصوير اسکن شده نيز وجود دارد.
کتابهاي الکترونيکي با تصاوير متحرک ـ در کنار اطلاعات متني، تعدادي تصوير انيميشن و يا قطعاتي از فيلم نيز وجود دارد.
کتابهاي الکترونيکي سخنگو ـ اين دسته کتابهاي الکترونيکي با استفاده از امکانات صوتي و الکترونيکي تا حدي با کاربر رابطه برقرار مي‌کنند.
کتابهاي الکترونيکي چند رسانه‌اي ـ در اين دسته از کتابهاي الکترونيکي يک رابطه چند رسانه‌اي و دو سويه ميان کتاب و خواننده برقرار مي‌شود. اين دسته کاملاً با کتابهاي سنتي و چاپي متفاوت‌اند و امکانات کمکي براي جستجو و تحقيق در آنها در نظر گرفته شده است.
کتابهاي الکترونيکي در محيط وب بيشتر در قالب PDF، HTML، و يا متن ساده در دسترس قرار مي‌گيرند. براي مطالعه برخي *کتابهاي الکترونيکي بايد همه متن کتابها را به کامپيوتر شخصي خود انتقال داد و يا صفحه يا فصل آنها را مطالعه کرد.
ارزشهاي افزوده نشر کتاب در محيط وب
فرآيندهايي که ارزشهاي جديدي به نشر کتاب در محيط وب مي‌افزايند، عبارت‌اند از:
دسترسي همزمان به نسخه‌اي واحد ازکتاب الکترونيکي
محيط وب اين امکان را در اختيار ناشران و نويسندگان قرار مي‌دهد تا بتوانند نسخه‌اي واحد از کتابهاي خود را به طور همزمان در دسترس تعداد بي‌شماري از خوانندگان قرار دهند و بدين ترتيب در هزينه‌هاي گزاف چاپ، صحافي، و توزيع کتاب با شمارگان بالا صرفه‌جويي کنند. به تعبير ديگر، فقط کافي است يک نسخه از کتاب توليد شود و در محيط وب در دسترس قرار گيرد، بدين ترتيب همه خوانندگان قادر خواهند بود به طور همزمان کتاب مورد نظر را مطالعه کنند. بديهي است که اين خود يکي از مهم‌ترين ارزشهاي افزوده محيط وب نسبت به کتابهاي چاپي است.
هزينه
در دنياي چاپ بايد براي هر خواننده، يک کتاب توليد شود که منجر به افزايش هزينه‌هاي انتشار مي‌شود. اهميت اين موضوع هنگامي آشکار مي‌شود که ناشري توانايي مالي براي چاپ يک اثر با مخاطبان کم را نداشته باشد. اين موضوع به‌ويژه در خصوص انتشار کتابهاي تخصصي در کشور ما بيشتر به چشم مي‌خورد، زيرا تعداد بسيار کمي از خوانندگان ممکن است آنها را خريداري کنند. محيط وب اين امکان را به ناشران مي‌دهد تا با کم‌ترين هزينه ممکن، چنين منابعي را به صورت الکترونيکي در دسترس تعداد بي‌شماري از خوانندگان قرار دهند.
افزودن اطلاعات چند رسانه‌اي
محيط وب، اين امکان را مي‌دهد تا به راحتي علاوه بر متن، صوت، تصوير، و ويدئو نيز در کتابهاي الکترونيکي گنجانده شود. در دنياي چاپي فقط مي‌توان عکسهاي رنگي يا سياه و سفيد را به کتاب اضافه کرد و امکان استفاده از صوت، انيميشن، و ويدئو به عنوان بخشي از کتاب و يا اطلاعات تکميلي به منظور تفهيم هر چه بهتر مفاهيم وجود ندارد. چنين رويکردي امروزه، به ويژه در برخي دايرة‌المعارفها، و فرهنگهاي موجود در محيط وب ديده مي‌شود. تلفظ صحيح کلمات، استفاده از موسيقي، کلام، انيميشن، و ويدئو براي تشريح مفاهيم نوشتاري در کتابهاي الکترونيکي به ويژه کتابهاي کودکان از اهميت بسزايي برخوردار است. محيط وب علاوه بر اينکه امکان افزودن اطلاعات چند رسانه‌اي را به قالبهاي مختلف مي‌دهد، محدوديت اشغال فضاي زياد از حافظه را در ديسک‌هاي فشرده ندارد.
امکانات جستجوي اطلاعات
از طريق ديجيتالي کردن متن يک کتاب، مي‌توان امکانات جستجوي مختلفي را براي کاوش يک يا چند کليدواژه در متن کامل کتاب و يا در فصل و صفحه‌اي مشخص پيش‌بيني کرد. اگر چه، تنها نمايه چاپي در انتهاي کتاب براي دسترسي به موضوعات مورد نظر بسيار ارزشمند است، ولي تهيه نمايه مناسب و کارآمد نياز به صرف هزينه از سوي ناشر و بهره‌گيري از نمايه‌سازان متخصص و حرفه‌اي دارد. ناشران مي‌توانند از يک برنامه جستجو که از خصوصيات و امکانات کاوش مناسب برخوردار باشد، به عنوان ابزار جايگزين نمايه کتاب براي جستجوي اطلاعات در کتابهاي الکترونيکي استفاده کنند.
انعطاف‌پذيري بيشتر براي اصلاح و يا انتشار ويرايش جديد
محيط وب به ناشران و نويسندگان امکان مي‌دهد تا به سرعت، حتي چند هفته پس از انتشار يک کتاب به اصلاح يا انتشار ويرايشهاي جديد اثر مورد نظر بپردازند. انجام چنين فرايندي در محيط الکترونيکي بسيار سريع و کم هزينه است، زيرا در بيشتر مواقع بخش کمي از کتاب بازنگري مي‌شود. اين در حالي است که در کتابهاي چاپي بايد حتي براي اصلاح يک صفحه، همه کتاب را مجدداً به چاپ رساند که خود هزينه زيادي براي ناشر در پي دارد يکي ديگر از ارزشهاي افزوده محيط وب براي نشر کتاب، ارائه ويرايش جديدي از يک کتاب قبل از انتشار نسخه چاپي و توزيع آن در بازار نشر است. در واقع، از آنجايي که فرايند چاپ، آماده‌سازي، و توزيع کتابهاي چاپي بسيار زمانبر است، از طريق قرار دادن نسخه‌اي از کتاب در محيط وب مي‌توان به سرعت ويرايش جديد را در دسترس خوانندگان مشتاق قرار داد.